WGC dự báo kịch bản giá vàng năm 2026 sẽ tăng ít nhất 5% và có thể đạt tối đa 30%

Năm 2025 đã trở thành một năm phi thường trong lịch sử thị trường vàng. Không giống như những năm trước khi một sự kiện đơn lẻ chi phối đường đi của giá vàng, năm 2025 chứng kiến sự đồng bộ và kết nối chặt chẽ của nhiều yếu tố vĩ mô cùng thúc đẩy nhu cầu đối với kim loại trú ẩn an toàn này. Theo phân tích từ các chuyên gia, đà tăng trưởng ấn tượng, đưa vàng trở thành tài sản dẫn đầu trong các loại tài sản chính và hướng đến năm tốt nhất kể từ 1979, được hình thành từ một chuỗi các sự kiện và chính sách kinh tế.

Diễn biến thị trường 2025: Một năm lịch sử với sự hội tụ của nhiều động lực mạnh

Năm 2025 đã chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ của giá vàng toàn cầu, theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), giá vàng đã tăng hơn 60% từ đầu năm, vượt qua hơn 50 kỷ lục giá và chạm mức cao nhất mọi thời đại lên tới 4.381 USD/ounce vào tháng 10. Tính đến cuối tháng 11, giá trung bình đạt 4.109,63 USD/ounce, và tại thời điểm ngày 09/12/2025, giá vàng thế giới tiếp tục neo ở mức cao, dao động quanh 4.195 USD/ounce, tích lũy mức tăng khoảng 55,6% trong năm và đang trên đà ghi nhận năm tăng trưởng tốt nhất kể từ 1979.

Khác với những chu kỳ trước thường chịu tác động từ một sự kiện đơn lẻ, sự bùng nổ của năm 2025 là kết quả của sự đồng bộ và kết nối chặt chẽ giữa nhiều yếu tố vĩ mô mạnh mẽ.

Trước hết, lực cầu bền bỉ từ các ngân hàng trung ương (NHTW) đã tạo thành “bệ đỡ” vững chắc. Theo WGC, riêng căng thẳng địa chính trị đã đóng góp khoảng 12 điểm phần trăm vào hiệu suất tăng trưởng từ đầu năm. Bên cạnh đó, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chuyển hướng sang chu kỳ nới lỏng tiền tệ, kết hợp với đồng USD suy yếu và lãi suất thực thấp hơn, đã bổ sung thêm 10 điểm phần trăm nữa vào đà tăng giá, vì nó làm giảm chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng. Hiệu ứng đà (momentum) từ diễn biến thị trường tích cực và sự gia tăng vị thế mua của nhà đầu tư cũng đóng góp 9 điểm phần trăm vào tổng thể hiệu suất.

Sự phục hồi mạnh mẽ của dòng tiền kỷ lục vào Quỹ ETF Vàng cũng là một điểm kết nối quan trọng; Quỹ vàng vật chất lớn nhất thế giới, SPDR Gold Shares, đã mua vào 170 tấn vàng (tương đương khoảng 10 tỷ USD) từ đầu năm, đánh dấu lực mua mạnh nhất kể từ năm 2020 và chấm dứt xu hướng rút vốn kéo dài 4 năm trước đó, với tổng dòng vốn đầu tư vào ETF toàn cầu đạt 77 tỷ USD trong năm 2025, cho thấy sự thay đổi lớn trong tâm lý đầu tư từ các tổ chức.

Một điểm nhấn quan trọng khác đến từ hoạt động mua ròng mạnh mẽ và liên tục của các NHTW. Theo dữ liệu mới nhất, các NHTW đã mua ròng 53 tấn vàng chỉ trong tháng 10/2025 – mức cao nhất trong năm và tăng 36% so với tháng trước. Xu hướng này củng cố kết quả từ khảo sát của WGC, trong đó 95% các NHTW dự kiến sẽ tiếp tục tăng dự trữ vàng.

Các thị trường mới nổi như Trung Quốc và Ấn Độ là những động lực chính, với Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) duy trì việc mua ròng liên tiếp trong 13 tháng đưa dự trữ lên khoảng 2,380 tấn. Chiến lược này phản ánh nhu cầu đa dạng hóa dự trữ quốc tế, giảm sự phụ thuộc vào đồng USD và phòng ngừa rủi ro địa chính trị, tạo ra một nền tảng cầu cấu trúc vững chắc cho thị trường.

Triển vọng 2026: Bức tranh phân hóa giữa thận trọng và lạc quan

Bước sang năm 2026, các chuyên gia nhất trí rằng phần lớn động lực từ năm 2025 vẫn còn nguyên giá trị, nhưng điểm xuất phát đã thay đổi căn bản. World Gold Council (WGC) nhận định rằng giá vàng hiện đã phản ánh cái gọi là “sự đồng thuận vĩ mô” (macro consensus), bao gồm kỳ vọng về tăng trưởng toàn cầu ổn định, việc Fed cắt giảm lãi suất ở mức độ vừa phải và đồng USD tương đối bình ổn.

Trong môi trường này, WGC đánh giá vàng có vẻ đã được định giá hợp lý (fairly valued). Lãi suất thực không còn giảm mạnh, chi phí cơ hội đã trở nên trung lập và đà tăng tích cực đang có dấu hiệu chậm lại. Do đó, trong kịch bản cơ sở (baseline scenario), WGC dự báo giá vàng sẽ giao dịch trong một biên độ hẹp từ -5% đến +5% trong năm 2026, phản ánh sự ổn định nhưng thiếu đột phá lớn.

Tuy nhiên, triển vọng vẫn mở rộng với ba kịch bản thay thế có thể định hình hướng đi khác biệt.

Trong trường hợp “Trượt kinh tế nông” (Shallow Economic Slip) được đặc trưng bởi tăng trưởng chậm lại và Fed cắt giảm lãi suất bổ sung, giá vàng có thể tăng 5% đến 15%, khi nhà đầu tư chuyển hướng sang tài sản phòng thủ.

Nếu một cuộc suy thoái sâu hơn xảy ra, tạo thành “Vòng lặp sụp đổ” (Doom Loop), kim loại quý này có thể bùng nổ 15% đến 30% nhờ chính sách nới lỏng tiền tệ mạnh tay, lợi suất Kho bạc giảm sâu, và dòng tiền trú ẩn an toàn dồi dào.

Ngược lại, nếu các chính sách thúc đẩy tăng trưởng của Mỹ thành công trong việc khơi dậy tăng trưởng mạnh, dẫn đến kịch bản “Tái lạm phát quay trở lại” (Reflation Return), có thể đẩy lợi suất và USD lên cao, làm giảm sức hấp dẫn của vàng và khiến giá giảm từ 5% đến 20%, đặc biệt nếu lực mua từ NHTW suy yếu.

Trái ngược với cái nhìn cân bằng của WGC, các ngân hàng đầu tư lớn trên Phố Wall lại tỏ ra lạc quan thận trọng với những mục tiêu giá cao hơn.

J.P. Morgan Private Bank dự báo giá có thể đạt 5.200 – 5.300 USD/ounce, trong khi Goldman Sachs duy trì mục tiêu khoảng 4.900 USD/ounce. Phân tích chuyên sâu hơn từ J.P. Morgan Research thậm chí đưa ra mức trung bình 5.055 USD/ounce vào cuối 2026. Morgan Stanley dự đoán giá chạm 4.500 USD/ounce và Deutsche Bank đưa ra một biên độ rộng từ 3.950 đến 4.950 USD/ounce, với kịch bản cơ sở gần 4.450 USD/ounce.

Sự lạc quan này dựa trên niềm tin rằng nhu cầu từ NHTW vẫn bền vững, nhiều nhà đầu tư tổ chức vẫn còn thiếu tiếp xúc (underexposure) với vàng, và kim loại này tiếp tục đóng vai trò phòng hộ danh mục không thể thay thế trước các rủi ro vĩ mô toàn cầu.

Sự đồng thuận về tiềm năng của vàng không chỉ giới hạn ở Phố Wall, phân tích từ các nguồn uy tín khác như ING Think dự báo đà tăng sẽ tiếp tục nhờ nhu cầu trú ẩn an toàn, dù rủi ro từ giảm căng thẳng địa chính trị có thể kìm hãm. VanEck thì mô tả năm 2025 là “kỷ nguyên sức mạnh cấu trúc mới” cho vàng, với giá vượt $4,000 nhờ nhu cầu vật lý và cắt giảm lãi suất.

Những yếu tố then chốt và rủi ro cần theo dõi sát sao

Để định hướng trong năm 2026, nhà đầu tư cần tập trung vào các yếu tố có khả năng tạo ra bước ngoặt cho thị trường.

Yếu tố hàng đầu vẫn là chính sách tiền tệ của Fed và sức mạnh của đồng USD. Bất kỳ tín hiệu nào cho thấy lạm phát dai dẳng hơn dự kiến, buộc Fed phải trì hoãn hoặc dừng cắt giảm lãi suất, đều có thể đẩy đồng USD và lợi suất thực tăng cao, tạo áp lực giảm mạnh lên giá vàng. Ngược lại, một lộ trình nới lỏng rõ ràng và nhanh chóng sẽ là đòn bẩy mạnh mẽ.

Thứ hai, cường độ mua của các ngân hàng trung ương, đặc biệt là từ các nền kinh tế mới nổi, cần được theo dõi chặt chẽ khi một sự chậm lại bất ngờ so với tốc độ kỷ lục của năm 2025 có thể loại bỏ một trụ cột hỗ trợ quan trọng của thị trường. Cùng với đó, dòng tiền vào các quỹ ETF vàng là thước đo quan trọng cho tâm lý nhà đầu tư tổ chức, sự phục hồi mạnh mẽ của dòng vốn vào ETF là điểm sáng năm 2025, nhưng nếu đảo chiều thành rút vốn, nó sẽ tạo ra áp lực bán đáng kể.

Cuối cùng, tăng cung từ tái chế, đặc biệt ở các quốc gia như Ấn Độ nơi vàng thường được dùng làm tài sản thế chấp, có thể làm tăng nguồn cung trên thị trường và tạo áp lực giảm giá.

Ngoài ra, diễn biến địa chính trị luôn là yếu tố khó dự đoán nhất, nhưng có khả năng bùng phát và đẩy cao nhu cầu vàng trong ngắn hạn. Cuối cùng, sức khỏe của nền kinh tế Mỹ sẽ quyết định kịch bản nào trong số ba kịch bản của WGC trở thành hiện thực.

Một sự phục hồi mạnh mẽ bất ngờ có thể kích hoạt kịch bản “Tái lạm phát”, trong khi các dấu hiệu suy yếu rõ rệt sẽ đẩy thị trường tiến gần hơn đến kịch bản “Trượt kinh tế nông” hoặc thậm chí là “Vòng lặp sụp đổ”.

Kết luận: Vàng vững vàng trong vai trò “mỏ neo chiến lược” giữa bất định

Dù khả năng lặp lại cú tăng trưởng phi thường 60% của năm 2025 là không cao, vàng vẫn bước vào năm 2026 với một nền tảng cơ bản cực kỳ vững chắc. Các động lực nền tảng như sự bất ổn kinh tế vĩ mô, nhu cầu đa dạng hóa dự trữ của NHTW, và vai trò không thể thay thế của vàng như một công cụ phòng ngừa rủi ro (hedge) chống lại sự biến động vẫn còn nguyên vẹn.

Trong một thế giới ngày càng được định hình bởi sự bất ổn và khó đoán, vàng tiếp tục mang lại cho nhà đầu tư không chỉ tiềm năng lợi nhuận mà còn là khả năng phục hồi (resilience) của danh mục đầu tư.

Kim loại quý này có thể không còn ở giai đoạn đầu của một đợt tăng giá bùng nổ, nhưng vai trò của nó như một “mỏ neo chiến lược” trong những thời điểm không chắc chắn là không hề suy giảm. Các nhịp điều chỉnh trong ngắn hạn, như đang diễn ra vào đầu tháng 12, nên được xem như những “bước lùi bắt buộc” để thị trường củng cố và tích lũy năng lượng trước khi tiến lên những ngưỡng giá mới.